Mahfil, İslam mimarisinde camilerde yer alan ve genellikle parmaklıklarla çevrili ya da yüksekçe inşa edilmiş alanlara verilen isimdir. Bu alan genellikle müezzinlerin, cemaate öncülük etmek amacıyla, namaz sırasında imamın tekbirlerini tekrarlayarak cemaati yönlendirdiği bir bölgede konumlanır.
Mahfil Nedir?
Mahfil, camilerde genellikle müezzinlerin görev yaptığı, cemaati yönlendirdiği ve genellikle caminin arka kısmında bulunan bir alandır. Büyük camilerde hükümdarlar veya devlet başkanlarının namaz kıldığı özel bölmeler olarak da kullanılabilir.
Makberiyye Anlamı
Makberiyye terimi, Mescid-i Nebevi'de Hz. Muhammed'in minberinin kuzeyinde Bilal-ı Habeshi'nin müezzinlik yaptığı alana verilen isimdir. Bu alan, tarihsel bir öneme sahiptir ve Mescid-i Nebevi'nin önemli bir parçasıdır.
İlk Mahfil Kim Tarafından Yaptırıldı?
Mescid-i Nebevi'ye ilk mahfili yaptıran kişi, Hz. Osman'dır. Hz. Osman, Hz. Ömer'in şehit edilmesi sonrasında güvenliği sağlamak amacıyla bu alanı inşa ettirmiştir.
Hünkar Mahfili ve Osmanlı Dönemi
Osmanlı döneminde, padişahlar için özel olarak inşa edilen mahfillere "Hünkar Mahfili" denirdi. Bu mahfiller genellikle padişahların cuma ve bayram namazlarını kıldığı yerler olarak kullanılırdı. Osmanlı mimarisinde bu mahfiller, Edirne ve İstanbul gibi başkentlerde önemli bir yer tutardı.
Anadolu ve Osmanlı Mahfil Örnekleri
Anadolu Türk mimarisinde mahfil uygulamasının erken örneklerinden biri, Divriği Kale Camii'nde görülmektedir. Osmanlı camilerinde ise hünkâr mahfili uygulaması, Bursa'daki Yeşil Camii ve Edirne'deki Beyazıt Camii gibi önemli yapılarla devam etmiştir.
